مالیات تکلیفی قسمتی از مالیات بر درآمد اشخاص است که تکلیف کسر و پرداخت آن طبق احکام قانونی مربوطه در برخی منابع مالیات بر درآمد به عهده پرداخت کنندگان وجوه می باشد .
انواع مالیاتهای تکلیفی :
مالیاتهای تکلیفی مقرر درقانون مالیاتهای مستقیم ، مصوب اسفند66 واصلاحیه 27/11/80 و تکالیف پرداخت کنندگان وجوه و مهلت ومحل پرداخت مالیات مزبور به شرح زیر می باشد:
1- ماده53،تبصره9 (مالیات تکلیفی اجاره املاک)
2- مواد85و86 اصلاحی (مالیات تکلیفی حقوق)
3- ماده102 (مالیات تکلیفی مضاربه)
4- ماده103 (مالیات تکلیفی حق الوکاله)
5- ماده104 (مالیات تکلیفی حق الزحمه ها)
6- ماده107 (مالیات تکلیفی اشخاص حقوقی خارجی وموسسات مقیم خارج)
7- ماده109 (مالیات تکلیفی موسسات بیمه)
8- ماده116 (تکلیف مدیران تصفیه اشخاص حقوقی)
9- ماده118 (مسئولیت آخرین مدیران شخص حقوقی ومدیران تصفیه وضامن ها)
10- ماده123 (مالیات تکلیفی منافع بلاعوض اموال)
11- ماده143 (مالیات تکلیفی نقل وانتقال سهام)
حکم قانونی مسئولیت مدیران(ماده199) :
هرشخص حقیقی یا حقوقی که به موجب مقررات این قانون مکلف به کسر و ایصال مالیات مؤدیان دیگرمی باشد، درصورت تخلف از انجام وظایف مقرره علاوه بر مسئولیت تضامنی که با مؤدی در پرداخت مالیات خواهد داشت، مشمول جریمه ای معادل 20% مالیات پرداخت نشده خواهد بود.
- در مواردی که مکلفین به کسر مالیات وزارتخانه ها، شرکت یا موسسه دولتی یا شهرداری باشد، مسئول امرمشمول مجازات مقرر در قانون تخلفات اداری خواهند بود.
- هرگاه مکلف به کسرمالیات شخص حقوقی غیردولتی باشد، مدیر یا مدیران مربوطه علاوه بر مسئولیت تضامنی نسبت به پرداخت مالیات و جرائم متعلق، به حبس تأدیبی از سه ماه تا دو سال محکوم خواهند شد.
با تصویب قانون جدید مالیات های مستقیم در تیرماه 1394 و تایید آن در مردادماه 1394 توسط شورای نگهبان، تغییرات قابل توجه ای در قانون مالیات رخ داد. یکی از این تغییرات حذف ماده 104 بود. همانطور که همه حسابداران می دانند ماده 104 مربوط به کسر 3% مالیات تکلیفی از در یافت کننده وجوه بود و بنابراین با حذف این ماده در واقع دیگر لازم نیست مالیات تکلیفی 3% کسر و به سازمان امور مالیاتی پرداخت شود. البته همانطور که می دانید چند نوع مالیات تکلیفی داریم مانند مالیات بر حقوق، مالیات وکلا و ... که یکی از این مالیات تکلیفی ها ماده 104 بود.از نقطه نظر آموزش حسابداری عملیات قابل توجهی لازم بود تا این نوع مالیات در سیستم حسابداری ثبت شود و حتی خیلی از مواقع شرکتها با مشکل ارائه مشخصات دریافت کننده وجوه داشتند. اما با حذف این ماده عملا کار حسابداران و شرکت ها راحت شد. لازم به ذکر است قانون جدید مالیات های مستقیم از اول فروردین 1395 اجرا می شود.
جرایم
ماده ۱۹۷
نسبت به اشخاصی که به شرح مقررات این قانون مکلف به تسلیم صورت یا فهرست یا قرارداد یا مشخصات راجع به مودی می‌باشند ، درصورتی که از تسلیم آنها در موعد مقرر خودداری و یا برخلاف واقع تسلیم نمایند ، جریمه متعلق در مورد حقوق عبارت خواهد بود از دو درصد (2%) حقوق پرداختی و درخصوص پیمانکاری یک درصد (1%) کل مبلغ قرارداد و در هر حال با مودی متضامنا مسئول جبران زیان وارده به دولت خواهند بود .
ماده۱۹۹ هر شخص حقیقی یا حقوقی که به‌موجب مقررات این قانون مکلف به کسر و ایصال مالیات مؤدیان دیگر است درصورت تخلف از انجام وظایف مقرره علاوه بر مسؤولیت تضامنی که با مؤدی در پرداخت مالیات خواهد داشت، مشمول جریمه‌ای معادل ده‌درصد(۱۰%) مالیات پرداخت نشده در موعد مقرر و دو و نیم درصد (2/5%) مالیات به ازای هر ماه نسبت به مدت تأخیر از سررسید پرداخت، خواهد بود. چنانچه مالیات توسط دریافت‌کننده وجوه پرداخت شود، در این صورت جریمه دوونیم‌درصد (2/5%) موضوع این ماده تا تاریخ پرداخت مالیات توسط مؤدی مزبور از مکلفین به کسر و ایصال مالیات، مطالبه و وصول خواهد شد.
ماده۱۹۹ هر شخص حقیقی یا حقوقی که به‌موجب مقررات این قانون مکلف به کسر و ایصال مالیات مؤدیان دیگر است درصورت تخلف از انجام وظایف مقرره علاوه بر مسؤولیت تضامنی که با مؤدی در پرداخت مالیات خواهد داشت، مشمول جریمه‌ای معادل ده‌درصد(۱۰%) مالیات پرداخت نشده در موعد مقرر و دو و نیم درصد (2/5%) مالیات به ازای هر ماه نسبت به مدت تأخیر از سررسید پرداخت، خواهد بود. چنانچه مالیات توسط دریافت‌کننده وجوه پرداخت شود، در این صورت جریمه دوونیم‌درصد (2/5%) موضوع این ماده تا تاریخ پرداخت مالیات توسط مؤدی مزبور از مکلفین به کسر و ایصال مالیات، مطالبه و وصول خواهد شد.